ว่าด้วยเรื่องตำนานของ สคิลลา (Scylla) หรือ สกายลา หรือ ซีลา สัตว์อสุรกายใต้ทะเล กล่าวว่ามี 6 หัวสุนัข และ 12 ขาคล้ายหนวด ซึ่งคอยจับกิน ลูกเรือที่แล่นผ่าน ช่องแคบเมสสินา มีคู่หูสุดอันตรายอย่าง “คาริบดิส” ส่วนข้อมูลเพิ่มเติม ใครเป็นพ่อแม่? ทำไมถึงโดนสาป? อ่านต่อด้านล่าง
ทำไม สคิลลา ถึงถูกเรียกด้วยชื่อนี้
สคิลลา = Scylla อาจเป็นคำที่เชื่อมโยงกับ kylax ในภาษากรีก หมายถึง ลูกสุนัข และคำว่า skylion หมายถึง ฉลามหมา (houndshark) หรือเกี่ยวข้องกับคำกริยาอย่าง skyllō แปลว่า การฉีกเป็นชิ้นเล็กชิ้นน้อย ซึ่งสื่อถึงรูปร่าง และพฤติกรรมของเธอ [1]
ในตำนานเทพเจ้ากรีก สคิลลา คืออะไร
ต้นกำเนิดของสัตว์ประหลาดซีลา เครตาอีส (Crataeis) เกี่ยวข้องกับการมีชีวิตของเธอ บางเรื่องเล่ากล่าวว่า เฮคาเต้ (Hécate) เทพีเวทมนตร์คาถา เป็นแม่ของซีลา ส่วนบิดาเล่าถึงต่างกัน บางตำนานระบุว่าพ่อคือ ฟอร์ซีสเทพแห่งท้องทะเลดึกดำบรรพ์ และอาจจะเป็นไทร์เรนัส (Tyrrhenus)
นอกจากนี้ ตำนานส่วนน้อยยังเล่าว่า เคโตมีลูกกับฟอร์ซีส ทำให้เธออาจเป็น สายเลือดของอีคิดนา เกรเอ ไดโนเอ็นโย ลาดอน และ กอร์กอน ซึ่งผู้ให้กำเนิดแต่ละคน ต่างถ่ายทอดบุคลิกให้เธอ เช่น
- คราเทอิส : เชื่อมโยงเข้ากับสายเลือด สัตว์ประหลาดในทะเล
- ฟอร์ซีส : พฤติกรรมที่ชอบข่มขู่ลูกเรือ
- เฮคาเต้ : ทำให้มีเวทมนตร์ที่มืดดำ [2]
ในเรื่องเล่าชาวโรมันบางคน บอกว่าสกายลา เป็นสัตว์เฝ้าประตูนรก เช่นเดียวกับสัตว์ตัวอื่น เช่น ไคเมร่า, เซนทอร์, เซอร์เบอรัส แต่ไม่แน่ชัดว่า ใครเป็นคนมอบหน้าที่นี้ให้กับเธอ
เหตุใด สคิลลา จึงถูกสาปให้เป็นสัตว์ประหลาด
ตามที่นักกวีจอห์น ทเซทเซส และคำอธิบายของเซอร์เวียส กับเอเนียด ซีลาเดิมทีเป็นนางไม้แสนสวย ซึ่งถูกอ้างสิทธิ์โดย เทพเจ้าโพไซดอน แต่เทพีท้องทะเลอย่าง แอมฟิไทรต์ อิจฉาเธอ แล้วเปลี่ยนให้เป็นสัตว์ประหลาด โดยการวางยาในน้ำพุ ที่กำลังอาบอยู่
ในอีกเวอร์ชันหนึ่ง นักกวีไฮจินัส บรรยายคล้ายกันว่า เธอเป็นคนรักของกลอคัส เทพท้องทะเล ในขณะที่กลอคัส ก็เป็นคนรักของเทพธิดาแม่มดอย่าง เซอร์ซี ทำให้เซอร์ซีเทยาพิษลงทะเล จนทำให้ซีลากลายร่าง มีหัวสุนัขโผล่ออกมาจากขา
ที่มา: Narratives [3]
สคิลลาและคาริบดิส เกี่ยวข้องกันยังไง
สกายลา อาศัยอยู่ในช่องแคบๆ ตรงข้ามกับสัตว์ประหลาด ที่ชื่อว่า คาริบดิส (Charybdis) ซึ่งถูกใช้เป็นสำนวน “อยู่ระหว่างซีลาและคาริบดิส” คล้ายกับสำนวนไทยอย่าง “หนีเสือปะจระเข้” ซึ่งทั้งสองเป็นภัยร้ายแรง ที่คร่าชีวิตลูกเรือทั้งลำ ตำนานทำนองเดียวกันกับ ไซเรน
สคิลลา มีหน้าตาเป็นยังไงบ้าง
- สัตว์ประหลาดเพศหญิง
- มีกระดองคล้ายปู สูง 12 ฟุต
- มี 6 หัวโผล่ออกจากร่างกาย
- มีฟัน 3 แถว 12 หนวด และหางเหมือนแมว
- ลักษณะละม้ายกับ ไฮดราแห่งเลอร์นา
นิทานฮีโร่ VS สคิลลา ถูกฆ่าอย่างไร
ตำนานบางเวอร์ชัน ซีลาถูกสังหารโดยเฮราคลีส หลังจากที่เขาฆ่า ออร์ธรัส และนำวัวของยักษ์เจอริออนกลับมา เขาต้องเดินทางผ่านช่องแคบ ทำให้วัวถูกซีลาจับกิน เฮราคลีสจึงแก้แค้น ด้วยการฆ่าเธอ แต่หลังจากตายไม่นาน เธอฟื้นคืนชีพโดยผู้ทรงพลัง ซึ่งอาจจะหมายถึงโฟรซีส
ส่วนนิทานเรื่องอื่นๆ เธอเกี่ยวข้องกับฮีโร่หลายคน ไม่ว่าจะเป็น
- โอดิสเซียส : วีรบุรุษสงครามเมืองทรอย ถูกบังคับให้ล่องเรือผ่านช่องแคบ ซีลาฆ่าลูกเรือเขาไป 6 คน ส่วนคาริบดิสก็ทำลายเรือ ซึ่งโอดิสเซียส ทำตามคำแนะนำของเซอร์ซี คือไม่ต่อสู้ และแล่นเรือผ่านไปเฉยๆ
- เจสัน & อาร์โกนอตส์ : เมื่อฮีโร่ 2 คน ล่องเรือกลับจากโคลคิส ทางเดียวที่กลับเมืองได้ คือช่องแคบของซีลากับคาริบดิส แต่ถูกช่วยเหลือจากเทพีเฮร่า โดยการสั่งให้ธีทิสและนีเรียด นำทางให้ผ่านไปได้
- อีเนียส : บุรุษผู้เคียงข้างโอดิสเซียส เกือบได้เผชิญหน้ากับซีลา แต่สามารถหลีกเลี่ยงได้ เนื่องจากเฮเลนัส แนะนำให้เขาเดินทางอ้อมไป ส่วนอีกเวอร์ชัน บอกว่าไม่ได้อ้อมไป เพราะซีลาแปลงร่างเป็นแนวปะการัง ก่อนที่ไอเนียสจะออกเดินทาง
ที่มา: Death (and Resurrection), Scylla and the Heroes [4]
สรุป สคิลลา (Σκύλλα)
สคิลลา (Σκύλλα) สัตว์ประหลาดทะเลกินคน มีท่อนบนเป็นสาวสวย มีหัวสุนัข และช่วงล่างเป็นหางหรือหนวด ซึ่งเดิมทีเคยเป็นพรายน้ำ แต่ถูกสาปจากเมียของโพไซดอน และเทพธิดาแม่มด ทำให้จากหน้าตาสะสวย กลายเป็นอสุรกายคร่าชีวิตคนเดินเรือ
อ้างอิง
[1] Olympioi. (August 26, 2023). Scylla's Origins and Parentage. Retrieved from olympioi
[2] Paleothea. (April 21, 2024). Scylla's Origins and Parentage. Retrieved from paleothea
[3] Wikipedia. (November 28, 2024). Narratives. Retrieved from en.wikipedia
[4] Mythopedia. (September 21, 2023). Death (and Resurrection), Scylla and the Heroes. Retrieved from mythopedia