ว่าด้วยเรื่องตำนานของ นกร็อก (Roc Bird) ราชาวิหคนักล่าเหยื่อ แห่งตำนานตะวันออกกลาง ซึ่งว่ากันว่า มันมีพละกำลังสุดแกร่ง ที่สามารถจับช้างไปฉีกกินได้ทั้งตัว! ส่วนข้อมูลอื่นๆ ทั้งต้นกำเนิด รูปร่าง รวมถึงความเชื่อ ตามเราไปศึกษาต่อด้านล่าง
ที่มาของชื่อ นกร็อก คืออะไร
นกร็อก คำว่า Roc มีรากฐานจากภาษาฝรั่งเศสของ Antoine Galland ซึ่งมาจากภาษาอาหรับอย่าง ruḵḵ ( الرُخّ) และภาษาเปอร์เซียอย่าง ruḵ, rokh, rukh หรือ Ruc อีกที โดยแปลได้ว่า จิตวิญญาณ ในขณะที่ภาษาสเปนเขียนว่า rocho หรือ ruc
ต้นกำเนิด นกร็อก เป็นมาอย่างไร
ตามข้อมูลจากนักประวัติศาสตร์ รูดอล์ฟ วิทโคเวอร์ แนวคิดเรื่องต้นกำเนิดของร็อก มาจากศึกต่อสู้ระหว่างครุฑ กับงูยักษ์หรือพญานาค ซึ่งปรากฏในมหากาพย์ 2 เรื่อง คือ มหาภารตะ และรามายณะ โดยสอดคล้องกับตำนาน “นกวารานา” ของศรีลังกา ที่ล่าช้างไปกินบนฟ้า
ส่วนข้อสันนิษฐาน ที่เป็นไปได้ คือในศตวรรษที่ 19 มีการนำเสนอที่มาของตำนาน โดยกล่าวว่าอาจเกี่ยวข้องกับนกอินทรี ที่ชอบจับลูกแกะไปกิน ในปี ค.ศ. 1863 นักสัตววิทยาชื่อ Bianconi บอกว่าร็อกเบิร์ดเป็นนักล่า ซึ่งเชื่อมไปถึงอินทรีมงกุฎมาลากาซี (Malagasy crowned eagle) ที่มาจากมาดากัสการ์
และต้นกำเนิดที่ถูกเสนออีกหนึ่งอย่าง เกี่ยวกับสายพันธุ์นกช้าง (Aepyornis) ที่สูญพันธุ์เมื่อศตวรรษที่ 16 ซึ่งในปี 2851 สถาบันวิทยาศาสตร์ฝรั่งเศส ได้รับไข่นก 3 ฟอง และถูกยืนยันว่านกช้าง ก็คือนกร็อก ไม่ใช่นกอินทรีอย่างที่หลายคนเข้าใจผิด
ที่มา: Eastern origins, Rationalized accounts [1]
ตำนาน นกร็อก อาหรับคืออะไร
ตำนานที่มีชื่อเสียง เล่าถึงนักสำรวจชื่อว่า “มาร์โค โปโล” ซึ่งถูกยกย่องว่า เป็นคนตะวันตกคนแรก ที่พบเห็นนกตัวนี้ กล่าวว่า ในระหว่างการเดินทางไปเยือนจีน ในศตวรรษที่ 13 มาร์โคอธิบายว่า เห็นนกขนาดใหญ่ ที่ไม่น่ามีอยู่จริง บินจับสัตว์ใหญ่พิเศษไปมา
และมันมีหน้าตา คล้ายนกอินทรี แต่ตัวใหญ่และแข็งแรงกว่า โดยมีข่าวลือว่า มันจับช้างด้วยกรงเล็บ แล้วทิ้งลงมาจากท้องฟ้า ก่อนจะบินตามลงมากิน ส่วนตำนานอีกเวอร์ชัน เขียนไว้ในนิยายอาหรับเรื่อง “ราตรี 1001” มีกะลาสีชื่อว่าซินแบด ทำเรือพังขณะเดินทาง จากนั้นนกจึงช่วยเหลือพวกเขา
แต่ลูกเรือกลับกินไข่นกจนหมด ทำให้นกโกรธ และโยนก้อนหินลงไปทำลายเรือซ้ำ ในขณะเรื่องที่ถูกเล่าถึงมากสุด คือต้นกำเนิดมาจากอินเดีย พรรณนาถึงนกยักษ์ที่กำลังลากช้าง ซึ่งกำลังสู้อยู่กับจระเข้ ซึ่งรังของมัน อาจอาศัยอยู่ในมาดากัสการ์
ที่มา: Famous Myths and Tales [2]
สิ่งมีชีวิตที่คล้าย นกร็อก มีตัวไหนบ้าง
นกร็อกคนส่วนใหญ่มักนำไปเทียบกับนกอินทรี ในเรื่องของรูปร่างและนิสัย แต่ด้วยขนาดและปีกที่กว้างกว่า ทำให้มันไปคล้ายกับสัตว์ในตำนานตัวอื่น เช่น ฟีนิกซ์, ซิมูร์ก, ธันเดอร์เบิร์ด, นกเฟิงหวง และครุฑ เป็นต้น
คำอธิบาย นกร็อก มีลักษณะเป็นยังไง
- ปีกกว้าง : จนสามารถบังเรือทั้งลำได้
- ขนนก : มีสีเข้ม มัน เงา หรืออาจแวววาวเมื่อโดนแสงส่อง
- จะงอยปาก / กรงเล็บ : มีปากที่น่าเกรงขาม กรงเล็บแหลมคม
- ทักษะ : บินด้วยความเร็วแสง เดินทางระยะไกลมาก
- พลัง : มีพละกำลังเหนือนกทั่วไป จึงบินโฉบจับสัตว์ใหญ่ หรือแม้แต่มนุษย์ได้
ที่มา: Descriptions and Characteristics of the Roc [3]
นกร็อก เป็นสัญลักษณ์สื่อถึงอะไร
ด้วยความที่มันเป็นนกล่าสัตว์ใหญ่ คนจึงอาจมองว่า เป็นสัญลักษณ์ของอำนาจ ในขณะที่เรื่องราวการช่วยกะลาสีเรือ สะท้อนถึงดินแดนที่ยังไม่ถูกสำรวจ และยังมีความหมายอื่นๆ อาทิเช่น
- ตัวแทนของความงดงาม หายาก และความเคารพที่ลึกซึ้ง
- ในบางเรื่อง ชัยชนะของมัน หมายถึงความชอบธรรม
- สัญลักษณ์การครอบงำ เช่น ในวรรณกรรมของไมเคิล เดรย์ตัน [4]
นอกจากนี้ ร็อกเบิร์ดตามความเชื่อ ของชาวเอธิโอเปีย ในหนังสือศักดิ์สิทธิ์ Kebra Negast เขียนไว้ว่า ร็อกเป็นผู้ส่งไม้ศักดิ์สิทธิ์ ให้กับกษัตริย์โซโลมอน ทำให้สามารถสร้างวิหารเสร็จสมบูรณ์
อีกทั้งไม้ชิ้นดังกล่าว ยังได้เปลี่ยนเท้าของราชินีแห่งชีบา จากเท้าแพะกลายเป็นเท้ามนุษย์ ซึ่งไม้อยู่เก็บไว้ในวิหาร ประดับด้วยแหวนเงิน ที่ยูดาสอิสคาริโอต ได้เป็นค่าตอบแทน เนื่องจากทรยศต่อพระเยซู และทำให้ไม้กลายมาเป็น ไม้กางเขนของพระเยซู
สรุป นกร็อก
พญาวิหคแห่งตะวันออกกลาง ตัวใหญ่กว่านกอินทรี ปีกกว้างถึง 48 ฟุต มีฟันแหลมทั่วปาก ที่สำคัญใช้กรงเล็บจับช้างได้ทั้งตัว ซึ่งจากข้อสันนิษฐาน บรรพบุรุษที่แท้จริงของมัน อาจจะเป็นนกช้าง หรือนกอินทรีมงกุฎ โดยมีถิ่นกำเนิด ในมาดากัสการ์ทั้งสองสายพันธุ์
อ้างอิง
[1] Wikipedia. (October 21, 2024). Eastern origins, Rationalized accounts. Retrieved from en.wikipedia
[2] Mythology.net. (October 21, 2016). Famous Myths and Tales. Retrieved from mythology
[3] Mythology Worldwide. (October 22, 2024). Descriptions and Characteristics of the Roc. Retrieved from mythologyworldwide
[4] Mythology Vault. (2024). Symbolism and Interpretation. Retrieved from mythologyvault
