ดอกบุหงาส่าหรี หรือ บุหงาบาหลี อยู่ในวงศ์ Verbenaceae เป็นวงศ์ของพืชดอก ที่มีลักษณะหลากหลาย พบได้ทั่วโลก ด้วยลักษณะดอกสีขาวเป็นช่อสวยงาม และมีกลิ่นหอมแรง จึงมักนิยมนำเข้าพิธี หรือนำมาปลูก เพื่อความเป็นสิริมงคลแก่บ้าน
ที่มา ดอกบุหงาส่าหรี
มีที่มาจากต้นไม้ ที่มีชื่อทางวิทยาศาสตร์ว่า Michelia alba ซึ่งเป็นไม้พุ่มหรือไม้ต้น ที่มีถิ่นกำเนิด ในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ เช่น ประเทศไทย, มาเลเซีย, และอินโดนีเซีย ดอกบุหงาส่าหรีเป็นที่รู้จักกันดี ในท้องถิ่นว่า เป็นดอกไม้ที่มีความหอม และมีความหมายเชื่อมโยงกับความงาม ความบริสุทธิ์ และความเจริญรุ่งเรือง [1]
ลักษณะดอกบุหงาส่าหรี
- ชื่อวิทยาศาสตร์ : Citharexylum spinosum Lnn. [2]
- ดอก : ออกเป็นช่อกระจะ ที่ซอกใบ และปลายกิ่ง ช่อดอกยาว 10 - 20 ซม. และมักจะห้อยลง ดอกย่อยมีขนาดเล็ก เส้นผ่าศูนย์กลางประมาณ 1 ซม.
- ต้น : เป็นไม้ยืนต้น ขนาดเล็กถึงกลาง สูง 3 - 10 เมตร ทรงพุ่มโปร่ง แตกกิ่งก้านสาขามาก เปลือกต้นสีน้ำตาล
- ใบ : ใบเดี่ยว เรียงตรงข้าม รูปใบหอก กว้าง 6 - 8 ซม. ยาว 10 - 15 ซม. โคนใบสอบ ปลายใบแหลม แผ่นใบเรียบ เส้นกลางใบหนา ก้านใบมีสีส้ม
- ผล : เป็นผลสด รูปทรงกลมรี ขนาดเล็ก เมื่อสุกมีสีดำ
- กลิ่น : กลิ่นหอมหวานคล้าย ดอกไม้ขาวทั่วไป แต่มีความพิเศษเฉพาะตัว โดยเฉพาะช่วงกลางคืน ถึงสายๆ
การใช้ประโยชน์จากกลิ่น
- น้ำหอม : มีการนำ ดอกบุหงาส่าหรี ไปสกัดทำน้ำหอม หรือใช้เป็นส่วนผสม ในน้ำหอมต่างๆ
- อบผ้า : ใช้ดอกบุหงาส่าหรีอบผ้า เพื่อให้มีกลิ่นหอมติดทน
- เครื่องหอม : ใช้ในเครื่องหอมต่างๆ เช่น เทียนหอม หรือน้ำมันหอมระเหย
ความหมายในส่วน ดอกบุหงาส่าหรี

ความหมายที่เกี่ยวข้อง มักเกี่ยวเนื่องจากความงาม ความบริสุทธิ์ และความหอมอันเป็นเอกลักษณ์ ของดอกไม้ โดยในหลายวัฒนธรรม โดยเฉพาะในประเทศไทย ดอกบุหงาส่าหรีมักจะถูกใช้ เป็นสัญลักษณ์ของความสงบสุข และความเจริญรุ่งเรือง เนื่องจากกลิ่นหอมของมัน เชื่อมโยงกับความสุข ความสดชื่น และความโชคดี ซึ่งจะเหมือน ดอกเสาวรส
ความเชื่อของบุหงาส่าหรี ที่ส่งต่อกันมา
- ความสุขและความเจริญ เชื่อกันว่า การปลูกต้นบุหงาส่าหรี ไว้ในบ้าน จะนำความสุข ความเจริญรุ่งเรือง และความเป็นสิริมงคลมาสู่คนในบ้าน ทำให้คนในครอบครัว อยู่เย็นเป็นสุข มีความรักใคร่ กลมเกลียวกัน
- ความรักที่ยืนยาว เนื่องจากมักถูกใช้ ในงานแต่งงาน จึงมีความเชื่อว่า บุหงาส่าหรีเป็นสัญลักษณ์ ของความรักที่มั่นคง ยั่งยืน และยืนยาว หากคู่บ่าวสาว ปลูกต้นบุหงาส่าหรีร่วมกัน ก็เชื่อว่า จะช่วยให้ครองรักกันไปนานๆ [3]
- ความเป็นสิริมงคล ถือเป็นไม้มงคล ที่ช่วยเสริมสร้าง ความเป็นสิริมงคลให้กับชีวิต และครอบครัว ช่วยปัดเป่าสิ่งไม่ดี และนำโชคลาภมาให้
ความเชื่อในแง่ของละคร
นอกจากความเชื่อดั้งเดิมแล้ว ในปัจจุบัน ละครไทยเรื่อง "บุหงาส่าหรี" ได้นำเสนอความหมายใหม่ เป็นสัญลักษณ์ ของความรัก ที่ไม่เพียงแค่การเสียสละเพื่อผู้อื่น แต่ยังเกี่ยวข้อง กับความโหยหา ความลึกลับ และความลำบาก ของการตามหา ความรักแท้
นำเสนอเรื่องราวเกี่ยวกับความรัก ที่ต้องเผชิญกับอุปสรรค ความขัดแย้ง และการเปลี่ยนแปลง ของอารมณ์อย่างลึกซึ้ง ซึ่งไม่ใช่เพียงการเสียสละ ให้ได้ความรัก แต่ยังรวมถึงการต่อสู้ เพื่อครอบครอง ความรักนั้นด้วย
สรุป ดอกบุหงาส่าหรี
สรุปดอกบุหงาส่าหรี ความเชื่อเหล่านี้ เป็นเรื่องของวัฒนธรรมประเพณี ควรใช้วิจารณญาณ ในการรับข้อมูล หากอยากให้ดอกนี้ มีความคงทน จงรักษาและดูแลกันต่อไป เพื่อความหอม ที่ชวนหลงใหล
อ้างอิง
[1] pharmoffice. บุหงาส่าหรี. Retrieved from pharmoffice
[2] clgc. บุหงาส่าหรี. Retrieved from clgc
[3] kaset. ไม้มงคลที่ช่วยให้บ่าวสาวครองรักกันยาวนาน. Retrieved from kaset